اثر هرس بوته بر عملکرد و برخی از صفات کیفی دو رقم خیار گلخانه ای

خیار یکی از مهم ترین گیاهان تیره کدوئیان است و از نظر اقتصادی در بین سبزی ها در جهان مقام چهارم را بعد از گوجه فرنگی، کلم پیچ و پیاز خوراکی دارا است. توسعه تکنولوژی و همچنین دوره رشد کوتاه این محصول امکان کشت آن را در اکثر مناطق آب و هوایی فراهم کرده است. یکی از فنونی که در گلخانه ها جهت افزایش عملکرد خیار و تسهیل عملیات داشت اعمال می شود هرس است. جهت بررسی تأثیر هرس بر روی صفات کمی و کیفی خیار گلخانه ای آزمایشی به صورت گلدانی در بستر خاک، در قالب طرح اسپلیت پلات که رقم خیار گلخانه ای به عنوان کرت اصلی و شش روش تیمار هرس به عنوان کرت فرعی اجرا شد. بعد از کشت بذرها و رشد بوته ها به روش های: 1: هدایت به صورت یک شاخه و حذف تمام ساقه های جانبی 2: هدایت به صورت یک شاخه و حذف ساقه های فرعی بعد از یک میوه 3: هدایت به صورت یک شاخه و حذف ساقه های فرعی بعد از دو میوه 4: هدایت به صورت دو شاخه و بدون ساقه های فرعی 5: هدایت به صورت دو شاخه و یک میوه در ساقه های فرعی 6: هدایت به صورت دو شاخه و دو میوه در ساقه های فرعی، هرس شدند؛ و صفات زمان گلدهی، اولین برداشت میوه، تعداد میوه های بدشکل، ریزش گل و میوه ها، عملکرد، عملکرد غیر بازارپسند و صفات کیفی میوه (طول، قطر، وزن، مواد جامد محلول، ph و ec ) بررسی شدند. نتایج حاصل از تجزیه واریانس داده ها نشان داد که اثر هرس بر روی عملکرد و تمامی صفات به جز مواد جامد محلول معنی دار است، بطوریکه هرس یک شاخه با دو میوه در ساقه های فرعی بیشترین عملکرد را تولید نمود و هرس یک شاخه بدون ساقه های فرعی کمترین عملکرد را داشت. اثر رقم نیز با توجه به خصوصیات ژنتیکی همچون تعداد گره روی ساقه و میزان شاخه دهی، تاثیر معنی داری روی تمامی صفات به جز تعداد میوه بد شکل، عملکرد غیر بازار پسند و ec داشت. اثر متقابل هرس و رقم نیز بر روی صفاتی همچون تعداد میوه در بوته، زمان گلدهی، زمان برداشت، ec و عملکرد بوته معنی دار بود. بطوریکه رقم نگین و هرس یک شاخه با دو میوه در ساقه های فرعی بیشترین عملکرد و رقم ویدا با هرس یک شاخه و حذف تمام ساقه های فرعی کمترین عملکرد را داشت.